Schat het agressie-incident in om gepast te reageren
Wie stelt het agressieve gedrag? Welk gedrag stelt de persoon precies en waarom? Wat zijn de veiligheidsopties? Schat dit in om een gepaste strategie te kiezen.
Schat in:
Is het iemand die je kent? Hou dan bij de keuze van je strategie rekening met je kennis over deze persoon en met de mogelijke betekenis of functie van diens agressieve gedrag.
Volgende vragen helpen jou hierbij:
- Wat is diens geschiedenis, situatie, ziektebeeld of problematiek? Welke noden, hulpvragen en begeleidingsbehoeften brengen ze mee?
- Zijn er beperkingen of verslavingen die mee spelen? Welke?
- Is er sprake van onvermogen of onwil?
- Welke gevoeligheden, kwetsbaarheden, trauma’s en stress zijn er?
- Is er in het verleden al sprake geweest van agressief gedrag?
Je doel en je manier van reageren zijn anders bij frustratie, instrumentele of ongecontroleerde agressie. Je doel en reactie hangen zullen ook verschillen naargelang het gaat om (non-)verbale dan wel fysieke agressie.
Is het gedrag naar zichzelf gericht? Naar jou? Naar andere mensen of dieren? Of naar de materiële omgeving? Afhankelijk van naar wie of wat agressief gedrag gericht is, schat je de ernst anders in. Ook de impact op de betrokkene kan daardoor sterk verschillen.
Als de spanning bij de persoon toeneemt, wordt diens gedrag meer impulsief en ongecontroleerd. Hij of zij wordt steeds minder voor rede vatbaar en aanspreekbaar. De kans op agressief gedrag neemt toe. Let op fysieke, verbale en non-verbale signalen van toenemende spanning.
Hoe eerder je onrust of spanning opmerkt, hoe eenvoudiger het is om het gedrag om te buigen en escalatie te voorkomen. Afhankelijk van de mate waarin je de regie hebt over de situatie tracht je te de-escaleren, breng je jezelf en anderen in veiligheid of grijp je fysiek in.
De situatie bepaalt mee hoe je interventie er zal uitzien:
- Voel je je voldoende in staat om in te grijpen?
- Is er een vluchtweg? Kan je makkelijk weg?
- Zijn er anderen in de buurt die kunnen helpen?
- Of versterken toeschouwers het agressieve gedrag?
- Zijn er wapens in het spel of voorwerpen die als wapen kunnen dienen?