Spreek elkaar aan op ongepast gedrag
Maak situaties waarin je je ongemakkelijk voelt of je zorgen maakt over de veiligheid bespreekbaar. Ga in dialoog. Zeker als het gaat over de balans afstand-nabijheid of over het toepassen van macht en gezag.
Twee voorbeelden
Een jongere is boos en gaat uit de bol. Je ziet je collega de jongere heel dicht naderen. Er is nog amper 20 cm tussen hun neuzen. De jongere is in het nauw gedreven. Wat zeg je tegen je collega?
Je collega gaat wel heel joviaal om met de jongeren en met de collega's. Je merkt dat sommige jongeren en ook jijzelf je daar ongemakkelijk bij voelt. Wat zeg je tegen je collega?
Je collega aanspreken op ongewenst of ongepast gedrag is niet makkelijk. Maar het is wel noodzakelijk om je opdracht waar te maken en de onderlinge samenwerking en afstemming te bevorderen.
7 redenen waarom elkaar aanspreken zo moeilijk is
"Ik wil de ander niet kwetsen."
Weet dat het aanspreken zelf niet per se kwetsend is, maar misschien wel de manier waarop je dat doet. Ga daarom op een constructieve manier in dialoog. Ga uit van de professionaliteit van de ander. Benoem wat je ziet en vraag naar de afwegingen die hij of zij daarbij heeft. Vraag om uitleg. 'Wat maakt dat je dat deed? Wat maakt dat je dat zei? Wat maakt dat je zo reageerde?'' Dat is vaak al genoeg om de ander bewust te maken.
Volstaat dit echt niet? Geef dan feedback op een constructieve manier.
Zo voelt de ander zich aangesproken én gerespecteerd en blijft jullie samenwerkingsrelatie intact.
Als je collega’s ontziet van jouw vragen, bedenkingen of noodzakelijke feedback kan er wrevel en roddel ontstaan.
“Wie ben ik om er iets van te zeggen? Heb ik het gelijk wel aan mijn kant?”
Als je vindt dat je pas iets mag vragen of zeggen als je ‘gelijk’ hebt, veronderstel je dat er een gelijk is én dat alleen wie zeker weet dat hij gelijk heeft zijn mond open mag doen.
“De leidinggevende moet de medewerker aanspreken.”
Dat is inderdaad een taak van de leidinggevende. Maar hij of zij ziet niet alles en is niet altijd aanwezig.
Je bent met z'n allen verantwoordelijk voor de integriteit van de organisatie. Daarom is elkaar aanspreken zo belangrijk.
“Ik ben bang voor de reactie van mijn collega, ik vrees wraak of pesterijen.“
Pesterijen en wraakacties zijn onaanvaardbaar voor iedere organisatie. Net door ze niet te melden, blijven ze bestaan.
"Ik ben bang om ruzie te krijgen met mijn collega als ik die aanspreek."
Die angst is sterker als de ander zich snel aangevallen voelt en van daaruit nogal bot reageert. Het is belangrijk om te leren inzien dat in dialoog gaan en zo nodig feedback geen aanval is, maar een poging om elkaar te leren kennen en de samenwerking te verbeteren.
“Ik moet mijn collega’s altijd steunen, we moeten elkaar indekken en beschermen door dik en dun.”
Bewijs je een ander hier een dienst mee? Soms geef je de waardigheid van je collega terug door die net wel aan te spreken. Je helpt je collega vooruit, die leert van je.
En wat met je andere collega’s? En je cliënten? Bewijs je hen een dienst door te zwijgen?
“De geschiedenis speelt vaak mee in werksituaties.”
Wie er al lang werkt, ontzie je makkelijker. Dat heet het anciënniteitsprincipe. Of de relatie met collega’s heeft zich zo ontwikkeld dat het ‘raar’ is om elkaar nu plots aan te spreken.
In het verleden gebeurde dit niet en dat ging altijd goed. Was er toen ook een open sfeer waarin je dingen kon benoemen? Mocht je eerlijk zijn? Dat zijn cruciale vragen om als organisatie te stellen.
In dialoog gaan en zo nodig feedback geven, is mensen uitdagen tot groei
Er zijn waarschijnlijk nog andere remmingen en blokkades waardoor mensen het lastig vinden om de dialoog aan te gaan en zo nodig feedback te geven. Zeker als je dat wil doen naar iemand hoger in rang. Meestal zijn die redenen begrijpelijk.
Maar we gaan pas vooruit als iedereen begrijpt dat dialoog en feedback iedereen verder helpt. De kunst is om elkaar op een goede manier aan te spreken, maar ook om op een goede manier te reageren als een collega jou aanspreekt.