Het veiligheidsbeleid voor mobiele medewerkers van RADAR
Na twee jaar hard werken doet netwerkorganisatie RADAR haar veiligheidsbeleid uit de doeken. Het resultaat van een zoektocht naar praktische richtlijnen en visie voor de veiligheid van medewerkers die de straat opgaan. Onder begeleiding van Impuls vzw en met gedeeltelijke financiële steun van ICOBA ontwikkelde een werkgroep afspraken, richtlijnen en tips rond preventie, interventie, registratie en herstel. Ook werd het arbeidsrechtelijk kader voor deze medewerkers verduidelijkt. Ontdek wat dit beleid inhoudt en hoe het tot stand kwam. Lees over de succesfactoren en uitdagingen die ze onderweg tegenkwamen. Download het beleid onderaan de pagina.
Waarom is een veiligheidsbeleid voor mobiele medewerkers zo belangrijk?
RADAR is een netwerk van 70 partners dat zich inzet voor de geestelijke gezondheid van kinderen en jongeren en hun context in Oost-Vlaanderen. Het CAW, de CAR’s, CGG’s, psychiatrische ziekenhuizen, CLB’s, MFC’s, … engageren zich als partner-werkgever binnen RADAR.
Ongeveer 150 medewerkers uit deze organisaties verplaatsen zich regelmatig naar de context van een kind of jongere. Deze medewerkers komen vaak in onveilige situaties terecht, wat het noodzakelijk maakt hen goed te ondersteunen. RADAR wil een veilig en zorgzaam netwerk zijn.
Wat maakt mobiel werken extra uitdagend?
- Je werkt vaak alleen, je team is alleen telefonisch bereikbaar.
- Je bent actief in een context waar je ‘te gast’ bent. Die context is soms gekend maar het kan evengoed een nieuwe context zijn.
- Je komt in een context die onvoorspelbaar is.
- Je kan niet terugvallen op formele regels zoals in een residentiële of ambulante werking.
- Je maakt deel uit van een opdracht in netwerkverband, regels en afspraken kunnen verschillen naargelang de werkgever.
RADAR vindt het belangrijk dat elk team aandacht heeft voor veiligheid bij mobiel werk. Een gedragen visie en afsprakenkader is noodzakelijk.
Hoe kwam het veiligheidsbeleid tot stand?
Tine Notredame, coördinator van het programma crisiszorg, vertelt:“In Radar Crisis werken medewerkers uit 10 partnerorganisaties. Onze vraag was: Hoe ontwikkelen we binnen ons netwerk een gedragen visie en beleid rond de mobiele contacten? Want elke partnerorganisatie heeft een eigen visie, beleid en verzekeringsafspraken.
Om een antwoord te vinden stelden we een werkgroep samen van medewerkers, coördinatoren, psychiaters en partner-werkgevers. Mariet Ghaye van Impuls ondersteunde het beleidsproces. Mariet heeft ervaring met de netwerkgedachte en de uitdagingen die hiermee gepaard gaan. ICOBA bood gedeeltelijke financiële steun voor dit proces.
Mariet begeleidde de werkgroep tijdens 2 live momenten en 4 online bijeenkomsten. Tijdens de eerste bijeenkomst formuleerde we de doelstellingen.
- We maken een definitie en visie rond veilig mobiel werken. Op maat van de mobiele teams en passend binnen de missie en visie van de partnerorganisaties.
- We voorzien handvaten en veiligheidsprocedures voor de mobiele medewerkers rond preventie van, interventie bij en herstel na agressie incidenten.
- We sensibiliseren partnerorganisaties om deze handvaten te ondersteunen en toe te passen vanuit een gedeelde verantwoordelijkheid.
- We stroomlijnen de herstelprocedures: de emotionele zorg, de juridische en zakelijke afhandeling van de partnerorganisaties voor de medewerkers van de mobiele teams.
- We zorgen ervoor dat elk mobiel team op een gelijkaardige manier incidenten registreert.
Hoe implementeer je het veiligheidsbeleid?
Eens de definitie en visie op papier stonden, legden we die ter goedkeuring voor aan het hoogste orgaan: het netwerkcomité. Zo konden we gedragen verder werken.
Alle handvaten en tips illustreerden we met voorbeelden uit de dagdagelijkse praktijk. Medewerkers kregen de kans om feedback te geven. Verzekeringstechnisch gingen we na wat mag en wat moet.
We brachten de referentiepersonen ‘agressie’ in kaart van de verschillende partners om de partnerorganisaties te sensibiliseren. Zij volgen incidenten op en zijn verantwoordelijk voor nazorg en herstel in de eigen organisatie. Elke teamcoördinator stemt binnenkort de interne procedure na een agressie-incident af met de referentiepersoon 'agressie' van de partner-werkgevers.
De werkgroep is nog op zoek naar een goed registratiesysteem om alle incidenten op netwerkniveau te registreren.
In augustus 2024 stelden we het beleid voor tijdens een infomoment voor de partnerorganisaties. We kregen heel wat positieve feedback! Medewerkers vertelden dat het de eerste keer is dat er specifiek voor mobiele werkers handvaten zijn en dat dit heel helpend is.
In september 2024 keurde het netwerkcomité het beleid goed. En zo kunnen we starten met het implementeren van de afspraken, handvaten en tips.
We willen nog basisvormingen organiseren en elke nieuwe medewerker bij aanwerving informeren over het beleid. De werkgroep blijft bestaan en evalueert jaarlijks het beleid en stuurt bij waar nodig.”
Wat waren succesfactoren in het beleidsproces?
Voor Tine was de samenstelling van de werkgroep een belangrijke succesfactor. “Er was vertegenwoordiging van een partner-werkgever met een residentieel aanbod en een partner-werkgever die ambulante psychologische zorg biedt. De werkgroep bestond uit zowel een coördinator als een medewerker van de verschillende werkingen binnen RADAR. Sommigen werkgroepleden waren al rond het thema bezig binnen hun functie. Zo werden kennis en ervaring vlot uitgewisseld en gebundeld.
Het was een goede zet om eerst de definitie en visie uit te werken en te laten goedkeuren. Die basis hadden we nodig om de rest uit te werken.
Door de regelmatige terugkoppeling tussen de werkgroep, het netwerkcomité en de medewerkers creëerden we draagvlak.
De ervaring en professionaliteit van Mariet was een belangrijke succesfactor. De afwisseling live – online begeleiding, verspreid over twee jaar, maakte het haalbaar en efficiënt. Mariet bakende het thema af, reikte dingen aan en liet de werkgroep nadenken over specifieke noden en behoeften binnen de eigen werking. Dat zorgde voor een mooi evenwicht. Regelmatig stelde ze de vraag: waar staan we nu, wat is er nodig en wat moet waar voorgelegd worden?"
Wat waren drempels en uitdagingen?
“RADAR is een verzameling van organisaties die door de Vlaamse of de Federale overheid gesubsidieerd worden. ICOBA is een kenniscentrum voor de Vlaamse social profit en kon hierdoor maar gedeeltelijk tussenkomen in de factuur voor procesbegeleiding. Daarom werd vanuit RADAR budget vrijgemaakt om de kostprijs van het traject mee te betalen.
Daarnaast is een veiligheidsbeleid ontwikkelen geen rechtlijnig proces, zeker niet in een netwerkorganisatie. Het is vaak zoeken naar een evenwicht tussen partners die uit heel diverse sectoren komen, van CLB ’s tot psychiatrische ziekenhuizen en verschillen in grootte en aanpak, zowel kleine vzw’s als een psychiatrisch ziekenhuis.”
We zijn trots dat we samen met medewerkers, coördinatoren, partner-werkgevers, vzw Impuls en ICOBA tot een gedragen beleid en implementatieplan kwamen binnen RADAR rond veiligheid in een mobiele context.
Heb je hier vragen over? Of wil je meer weten over het procesverloop?
Neem contact op met Tine Notredame: tinenotredame [at] cawoostvlaanderen.be
