Kijk met andere ogen naar vrijheidsbeperking

Selecteer 8 à 12 zorgverleners uit verschillende teams die bereid zijn om een onderzoekende houding aan te nemen. Zij vormen het onderzoeksteam die verschillende vormen van onvrijwillige zorg én goede voorbeelden zullen ontdekken. 

In het onderzoeksteam is iedereen gelijkwaardig. 

Denk samen na over wat ‘vrijheid’ betekent. 

Laat daarom eerst elke deelnemer luidop formuleren wat ‘vrijheid’ volgens hem of haar betekent. Schrijf elk antwoord op de flap. 
Bespreek gelijkenissen en verschillen en kom tot een gezamenlijke definitie van ‘vrijheid’.

Noteer voorbeelden van vrijheid in het zorgaanbod

Vraag vervolgens aan elke deelnemer om op drie post-its voorbeelden te schrijven van vrijheid in het zorgaanbod. 
Elke deelnemers leest zijn post-its voor en plakt ze op de flap. 

Lijst samen op:

• Wat de effecten zijn van vrijheid.
• Wat kenmerkt de persoon die vrijheid ondervindt?
• Zijn er specifieke momenten of situaties waarop of waarin vrijheid makkelijker gegeven wordt dan anders?

Noteer voorbeelden van vrijheidsbeperking

Vraag vervolgens aan elke deelnemer om op drie post-its voorbeelden te schrijven van vrijheidsbeperking in de organisatie. 
Elke deelnemers leest zijn post-its voor en plakt ze op de flap. 

Lijst samen op:

• Wat de effecten zijn van vrijheidsbeperking.
• Wat kenmerkt de persoon die onderworpen is aan vrijheidsbeperking?
• Wat zet je zelf in om bepaald gedrag af te dwingen? 
• Zijn er specifieke momenten of situaties waarop of waarin vrijheidsbeperking makkelijker wordt ingezet dan anders?

Bereid je observatie in ander teams voor

Doe dat op basis van deze input.

• Bepaal op welke momenten je best gaat observeren.
• Bepaal op welke situaties en op welke signaleren je zal letten. 

Zorg dat je elk een 3-tal observatiemomenten plant met een team. Leg uit wat je komt doen en leg daarbij de nadruk op het verzamelen van ideeën voor het verbeteren van de kwaliteit van zorg. 

Let tijdens je observaties zowel op vrijheidsbeperking en onvrijwillige zorg als op goede voorbeelden die de vrijheid vergroten. 

Bespreek, na elke observatie, met de collega’s wat je is opgevallen en maak hier een kort verslagje van. 

Bespreek je observaties met het onderzoeksteam.  

Ga elk na hoe je zelf zorg kan bieden die meer aansluit bij je doelgroep. Wat neem je mee in je eigen werk? 

Denk ook na over tips en adviezen voor je collega’s en voor je organisatie.

Breng de observaties en tips bijeen rondom één of enkele thema’s en koppel dit terug naar de organisatie.

Maak bijvoorbeeld een folder, een korte handleiding, een filmpje of een presentatie. 

Vrijheidsbeperking afbouwen? Vind hier inspiratie om vrijheidsbeperking af te bouwen in de zorg.